Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2017

Ο Ακης Τσοχατζόπουλος και ο δικός μας σωφρονισμός


Παρακολουθούσα με μειωμένο ενδιαφέρον τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών σε σχέση με τη δίκη και την καταδίκη του Ακη Τσοχατζόπουλου.
Ενσαρκωτής του πασοκικού φαντάσματος, ταυτόχρονος με το σίριαλ της ανοικοδόμησης του μεσαίου χώρου, εξαντλημένος από τη διαφθορά σαν σε ένα μόνιμο χανγκόβερ ύστερα από μεθύσι δεκαετιών, μια γαργαντουική λαιμαργία χωρίς ελαφρυντικά, συνοδευόμενος από μια μονίμως έξαλλη συνοδό οριοθετώντας όλα τα στερεότυπα των φύλων γύρω από τον άντρα, τη γυναίκα και την εξουσία.
Φιγούρες πικρές και ένοχες που πέφτουν με πάταγο. Σε έναν μόνιμο μετεωρισμό στην προσγείωση μετά τον κυνισμό της μεγάλης παρανομίας, τη χυδαιότητα της επίδειξης, τη μακαριότητα του «εγώ τη σκαπούλαρα».
Φιγούρες που συγκεντρώνουν το μίσος και την εκδικητικότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας για τις εποχές που πέρασαν, για τις εποχές που ήρθαν.
Ασχετα με τις πολιτικές διαφωνίες, την αίσθηση δικαίου, την αντανακλαστική αηδία που μπορεί να σου προκαλεί μέχρι και σήμερα μια εποχή και οι εκπρόσωποί της, το θέαμα ενός 78χρονου που οδηγείται στη φυλακή έχει κάτι θλιβερό.
Οχι τη θλίψη της συμπόνιας, της συγχώρεσης που μπορεί (τάχα) να φέρνει ως αυθόρμητη αντίδραση ο σωματικός και πνευματικός μαρασμός. Δεν είμαι σίγουρος πώς μπορώ να το προσδιορίσω.
Είναι αυτό το ξάφνιασμα των άλλοτε ισχυρών, που επειδή μονίμως κινούνταν και αισθάνονταν υπεράνω του νόμου πίστεψαν ότι εξαιρούνται του νόμου, αλλά ο νόμος δεν τους εξαίρεσε.
Και όλη τους η φθαρτότητα έσκασε με πάταγο ακριβώς στο κέντρο της μεταφυσικής αυτοεικόνας τους.
Ολη η ματαιότητα και η μέθη της εξουσίας από ανθρώπους που ξέχασαν πώς είναι να μην την ασκούν και από τη στιγμή που την έχασαν μοιάζουν με κουρέλια πεταμένα πάνω σε μπαστούνια.
Καμία συμπόνια, καμία δικαίωση, κανένα ελαφρυντικό. Μόνο μια θλίψη μπροστά σε μια θλιβερή εικόνα.
Πόσο μάλλον όταν η γενικευμένη χαιρεκακία στην πραγματικότητα λειτουργεί αποκλειστικά εκτονωτικά και σε καμία περίπτωση πολιτικά.
Το σύστημα που έφτιαξαν οι τσοχατζόπουλοι και στη συνέχεια αυτό το ίδιο έφτιαξε τσοχατζόπουλους συνεχίζει να υπάρχει με ελάχιστες μετατοπίσεις. Με τρόπο οριζόντιο, σε μικρά και μεγάλα πόστα, σε σημαντικές αποφάσεις και καθημερινές συμπεριφορές.
Και το σύστημα αυτό, για να συνεχίσει να υπάρχει, χρειάζεται πρόσωπα που (δικαίως κατά περίπτωση) καταδικάζει ώστε να επιτύχει την εκτόνωση αυτών που εκμεταλλεύεται.
Για κάποιον διεστραμμένο λόγο, η υπόθεση Τσοχατζόπουλου μου δημιουργεί υπαρξιακούς προβληματισμούς (μην ανησυχείτε, δεν είναι τίποτα, το ίδιο είχα πάθει παλαιότερα με τον Σαντάμ και τον Καντάφι).
Αυτό που σκέφτομαι είναι το σχήμα της ζωής. Οχι του Τσοχατζόπουλου, αλλά του καθενός από εμάς.
Τα ονόματα που ανέφερα απλώς λειτουργούν ως υπερβολικές εκφράσεις επιτυχίας στη δική τους κλίμακα (άσχετα με το πώς τους αξιολογούμε εμείς) και ακόμα πιο συντριπτικές περιπτώσεις στην πτώση τους.
Πώς αξιολογείται μια ζωή με την πλειονότητα των χρόνων της σε πλήρη αρμονία με τις επιθυμίες της και με το τέλος της ως απόλυτη ανατροπή και καταδίκη λόγω ακριβώς αυτής της πρότερης αρμονίας;
Μέσα σε αυτό το σχήμα τι σημαίνει επιτυχία, αποτυχία, καταδίκη και δικαίωση;
Βλέπουμε τις ζωές να εκβάλλουν στο τέλος τους. Αξιολογούμε και κρίνουμε με βάση την κατάληξη, όπως μια ταινία που κρίνεται από το φινάλε της. Και έχουμε την τάση να αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα ως πορεία, ως διαδρομή που αρχίζει από τη γέννηση και τελειώνει στον θάνατο. Ως μια ευθύγραμμη συνθήκη όπου ακόμα κι αν η διαδρομή είναι αισχρή, πάντοτε μπορεί να σωθεί στο τέλος.
Μα αυτό που νιώθω είναι πως τελικά η ώρα του θανάτου είναι ακόμα μια στιγμή της ζωής. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο.
Μια στιγμή που δεν δικαιώνει, δεν διορθώνει, δεν σβήνει τις στιγμές που προηγήθηκαν. Και αυτό είναι τόσο καλό όσο και κακό.
Δεν εκβάλλουμε προς κανένα φινάλε, απλώς ζούμε τις ζωές μας με τη μια στιγμή στη διαδοχή της άλλης.
Και 19 χρόνια κάθειρξης δεν αλλάζουν τίποτα σε σχέση με όσα έγιναν. Δεν αλλάζουν τη διαφθορά του παρελθόντος, τις ρεμούλες, τις πολιτικές.
Αυτό που έχει σημασία είναι ο δικός μας σωφρονισμός. Το πώς στο μέλλον θα αποφευχθούν παρόμοια παραδείγματα και παρόμοιες καταστάσεις.
Και ως προς αυτό δεν είμαι σίγουρος για το τι έχει αλλάξει.

(στην Εφημερίδα των Συντακτών)

Δεν υπάρχουν σχόλια: