Τις ίδιες περίπου ημέρες που ο αντικομουνιστικός πυρετός χτύπαγε μια σειρά από μέτωπα, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε: «καταδικάζουμε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο αυτή την τεράστια επίδειξη μίσους, δογματισμού και βίας από πολλές πλευρές. Από πολλές πλευρές. Συμβαίνει εδώ και καιρό στη χώρα μας». Ο αξιαγάπητος πρόεδρος αναφερόταν στα γεγονότα του Σάρλοτσβιλ όπου νεοναζί, σκίνχεντς, μέλη της Κου Κλουξ Κλαν, μέλη του κινήματος «Ενώστε τη Δεξιά» («Unite the Right») και άλλες ομάδες ακροδεξιών συγκεντρώθηκαν για να «πάρουν πίσω την Αμερική τους». Αφορμή η μετακίνηση του μνημείου του στρατηγού Robert E. Lee από το Σάρλοτσβιλ, ο οποίος ήταν αρχηγός των δυνάμεων του Νότου στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1861-1865) και ήταν υπέρ της δουλείας.
Οι διαδηλωτές συγκρούστηκαν με αντιφασίστες και βρέθηκαν απέναντι σε ομάδες αντιδιαδηλωτών. Ακολούθησαν βία και ξυλοδαρμοί μέχρι που αυτοκίνητο με οδηγό ακροδεξιό έπεσε επάνω σε ειρηνικό πλήθος αντιφασιστών, σκοτώνοντας την 32χρονη Χέδερ Χάϊερ και τραυματίζοντας δεκάδες άλλους. Το πλήθος των ακροδεξιών φώναζε ανάμεσα σε άλλα συνθήματα «Heil Trump». Οι ίσες αποστάσεις που κράτησε ο αμερικανός πρόεδρος, η επιδεικτική απροθυμία να καταδικάσει ξεκάθαρα τους οπαδούς του, έφεραν οργή και επικρίσεις ακόμα και μέσα στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Παρ όλο που ο Λευκός Οίκος έσπευσε να ανασκευάσει τις δηλώσεις του προέδρου, ο ίδιος με μήνυμά του στο twitter λίγες μέρες μετά είπε: «Λυπάμαι πολύ να βλέπω την ιστορία και τον πολιτισμό της σπουδαίας χώρας μας να ξεριζώνεται μαζί με την απομάκρυνση των όμορφων αυτών αγαλμάτων. Δεν μπορείς να αλλάξεις την Ιστορία, αλλά μπορείς να πάρεις μαθήματα από αυτή. Ρόμπερτ Λι, Στοουνγουόλ Τζάκσον, ποιος θα είναι ο επόμενος, ο Ουάσινγκτον, ο Τζέφερσον; Τι ανοησία. Επιπλέον αφαιρείται η ομορφιά από τις πόλεις μας, τα χωριά μας και τα πάρκα. Θα μας λείψουν πολύ και ποτέ δεν θα αντικατασταθούν». Η «ομορφιά» που αναφέρει εδώ ο πρόεδρος είναι η ακροδεξιά παράδοση των Ηνωμένων Πολιτειών, η δουλεία, οι σκλάβοι στα μπαμπακοχώραφα, οι νεκροί στα αμπάρια των πλοίων.
Η ίδια η υπόθεση αποκτά ειδικό ενδιαφέρον, ακριβώς, γιατί συμπίπτει χρονικά με την κουβέντα για τον αντικομουνισμό, την ταύτιση κομουνισμού και ναζισμού και γενικότερα την αναβίωση της θεωρίας των δύο άκρων στον δικό μας δημόσιο λόγο. Την ίδια ώρα που η θεωρία των δύο άκρων στην Ελλάδα διατυπωνόταν επικαλούμενη τη δήθεν ιστορική της προέλευση, στην Αμερική βλέπαμε την πολιτική της εφαρμογή. Η ίδια λογική που εξισώνει το φασίστα με τον αντιφασίστα ταυτίζει τον κομουνιστή με τον νενοναζί. Σε ιστορικό, αλλά και σε σύγχρονο πολιτικό επίπεδο. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι πως ο Τραμπ στις δηλώσεις του χρησιμοποιεί την ιστορία ακριβώς για να δικαιώσει το ένα από τα άκρα που περιέγραψε. Γιατί, όπως βλέπουμε εδώ και τόσο καιρό, η θεωρία των δύο άκρων δεν έχει ποτέ της ως στόχο την ακροδεξιά. Έχει πάντοτε ως στόχο την αριστερά. Μπορεί κάποιος άνετα να είναι ακροδεξιός όπως ο Τραμπ ή ο Άδωνις Γεωργιάδης και να χρησιμοποιεί την πιο ριζοσπαστική εκδοχή της δική του ιδεολογίας (τον Ναζισμό), ώστε να καταδικάσει την αριστερά ή το κίνημα τον αντιφασιστών.
Πολύ συχνά λοιπόν, ο αντικομουνισμός δεν είναι μια πράξη κατά ενός ολοκληρωτισμού (όπως ο ίδιος επικαλείται), αλλά μια ολοκληρωτική πράξη με βασικό επιχείρημα την αντίθεση στον ολοκληρωτισμό. Τα λογικά άλματα, η επιλεκτική επίκληση ιστορικών γεγονότων, η παράφραση ιδεολογιών και απόψεων, η συνειδητή απόκρυψη δεδομένων δεν μπορούν να αποτελούν κομμάτι μιας συζήτησης. Περιγράφουν το θάνατο της λογικής ως προνομιακό πεδίο ανάπτυξης του σύγχρονου πολιτικού λόγου. Με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν τα Fake News που έφεραν τον Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, με το ίδιο τρόπο που ο παππού της Εύας Καϊλή (ο οποίος τελικά δεν ήταν παππούς της, αλλά πρώην άντρας της γιαγιάς της ή κάτι τέτοιο) εκτελέστηκε από τους κομουνιστές. Καμία λογική, καμία απόδειξη δεν έχει σημασία. Σημασία έχει το πρόσωπο που εκφέρει τον λόγο και ο τρόπος που διαχειρίζεται το θόρυβο που ο λόγος αυτός γεννά. Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία, αυτό που γεννάται είναι ένα ατελείωτο νεκροταφείο επιχειρημάτων και τελικά ο ίδιος ο τάφος του πολιτικού ή ιστορικού επιχειρήματος.
(στην εφημερίδα Εποχή)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου