Τετάρτη 23 Αυγούστου 2017

Χρόνος καταγωγής


Δίσεκτος

Γεννημένος 29 Φεβρουαρίου
Να μεγαλώνεις μία
Κάθε τέσσερα χρόνια
Οι παιδικοί φίλοι
Να γερνούν, να σκύβουν και να χάνονται
Τα παιδιά σου να σε προσπερνούν σε ηλικία
Οι απόγονοι να σκορπούν
Ατόφια την ενηλικίωση σού
Γεννημένος 29 Φεβρουαρίου
Σε μία μέτρια ώρα
Στα πατώματα μιας μέρας χαμηλοτάβανης
Ο ύπνος να χρονολογεί την απώλεια
Κρεμώντας τον ίσκιο σου σε ράθυμους μετρονόμους
Δυο ημερομηνίες και όλη η ζωή ανάμεσα
Έτσι κουτσαίνοντας μέσα μου μεγαλώνει
Δίσεκτος
Μία κάθε τέσσερα χρόνια
Έτσι όπως τον συνάντησα
Μια μέρα λίγων ετών
Μέρα πολλών δεκαετιών
Μέρα των γενεθλίων του
29 Φλεβάρη
(θ. τσ.)


Επιστρέφουμε, συνεχώς επιστρέφουμε, χωρίς να είμαστε βέβαιοι που. Ταξινομούμε σταθμούς και ξέφωτα αναμνήσεων, ώρες που απλώνονται στη μνήμη και γίνονται εποχές, μήνες συρρικνωμένοι, σταφιδιασμένοι σαν υπερήλικο δέρμα, που φτάνουν να χωράνε σε μια στιγμή. Δεκαετίες μας διεκδικούν, εποχές μας κουβαλάνε, ζώδια ζητούν να μας εντάξουν στον αυθαίρετο λαμέ σκοταδισμό τους. Επαναλαμβάνοντας ημερομηνίες εθιμοτυπικά, υπενθυμίζοντας στο χρόνο το χρόνο μας. Σημειώνουμε, καραδοκούμε, γιορτάζουμε την επανάληψη. Απλώνουμε στην ημερολογιακή συνεύρεση τα σημεία που θα ορίσουν τη διαδοχή του χρόνου, την έκταση του έτους. Γενεθλιάζουμε ατελείωτα, φορτίζοντας κάθε φορά την επιστροφή μας στην αρχική ημερομηνία με νέα επείγοντα φορτία. Φορτία ωρίμανσης και ωριμότητας, στάσης και στασιμότητας, προσδοκίας και ορίζοντα. Ημερομηνίες της νιότης και του γήρατος πλεγμένες γύρω από την ίδια ημερομηνία.
Προς τι, όμως, η επιστροφή μας στην ημερομηνία που εμείς ή οι γύρω γεννηθήκαμε; Προς τι η υπενθύμιση του γεγονότος με τέτοια χρονική ακρίβεια; Μοιάζει σαν να προσπαθούμε να μετρήσουμε. Αλλά να μετρήσουμε αργά. Σαν για να ξορκίσουμε την ταχύτητα του ίδιου του χρόνου που περνά.
Πώς μας ορίζει η αυθαιρεσία της τυχαιότητας αυτής που είναι η γέννησή μας; Σαν ακριβώς να επιθυμούμε να την ξορκίσουμε με όλη τη μετέπειτα πορεία μας. Σαν να επιστρέφουμε απλώς για να αποδείξουμε πως κανένα ταξίδι δεν είναι άσχετο του χρονικού και τοπικού σημείου εκκίνησης. Σαν για να δώσουμε νόημα σε αυτό που στερείται νοήματος. Επιθυμώντας τελικά να υπογραμμίσουμε την αφετηρία που μας χωρίζει από την εκκίνηση, αναζητώντας την απόσταση που μας χωρίζει από τον τερματισμό.
Και όμως είναι η τυχαιότητα αυτή που τελικά ορίζει τα όσα πέρασαν, τα όσα έρχονται. Η ημερομηνία στέκει εκεί σταθερή. Τρέχει κατά πάνω μας κάθε φορά, ξεκινώντας από τη στιγμή που θα παρέλθει. Χωρίς να σημαίνει, αποκτάει σημάδια. Πλησιάζει άλλες γιορτές και άλλες ημερομηνίες, πλέκει τα δικά τους χαρακτηριστικά με τα δικά της. Άλλες γιορτές και διακοπές, άλλα γεγονότα που συνέβησαν την ίδια ημέρα, τους όρους με τους οποίους ο χρόνος διπλώνεται και ξεδιπλώνεται την συγκεκριμένη εποχή.
Δεν ξέρω για σας, αλλά εγώ γεννήθηκα 29 Αυγούστου. Τη μέρα δηλαδή που κόπηκε το κεφάλι του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου και την ημέρα που κόπηκε πρώτη φορά χάλκινο νόμισμα στην Ιαπωνία. Τη μέρα που η Πορτογαλία αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Βραζιλίας και που η Σοβιετική Ένωση έκανε την πρώτη της πυρηνική δοκιμή. Τη μέρα που ο ΔΣΕ εγκατέλειψε τον Γράμμο και διέφυγε προς την Αλβανία σημαίνοντας το τέλος του ελληνικού εμφυλίου, και την ημέρα που τέλειωσαν οι Ολυμπιακοί αγώνες του 2004. Τη μέρα που γεννήθηκε ο Τζων Λοκ, ο Μώρις Μαίτερλινγκ, ο Τσάρλι Πάρκερ, η Σωτηρία Μπέλου, ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Μάικλ Τζάκσον (και πολλοί ακόμα φαντάζομαι). Α, επίσης και η Ίγκριντ Μπέρκμαν. Η οποία πέθανε την ημέρα των γενεθλίων της. 29 Αυγούστου. Μαζί με τον Λη Μάρβιν, τον Αττίκ και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή (λογικά επειδή του έκοψαν το κεφάλι).
Αυτή είναι η δική μου ημερολογιακή πινακοθήκη, η δική μου τυχαιότητα. Ανάμεσα σε ελεύθερους Βραζιλιάνους, κομμένα κεφάλια και γουέστερν με τον Λη Μάρβιν. Ενώ πίσω μας ακούγονται ατομικές βόμβες να σκάνε και το «μαραμένα τα γιούλια και οι βιόλες». Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μάλλον τίποτα. Είναι απλά ο δικός μου γενέθλιος χρόνος. Η τυχαία πατρίδα μου. Τυχαία, όπως όλες οι πατρίδες.

(στην εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: