Τρίτη 4 Ιουλίου 2017

Το επίσημο πορτρέτο του Εμανουέλ Μακρόν


Το πορτρέτο θα σταθεί εκεί πάνω από τα κεφάλια των γάλλων υπηκόων σε δημαρχεία, αστυνομικά τμήματα και πρεσβείες. Περίπου 50.000 αντίγραφα του πορτρέτου θα κυκλοφορήσουν σε δημόσιες υπηρεσίες σε όλη τη χώρα. Το πορτρέτο του γάλλου προέδρου είναι μια παράδοση που φτάνει πίσω μέχρι τον πρώτο πρόεδρο της τρίτης γαλλικής δημοκρατίας Adolphe Thiers (Αδόλφος Θιέρσος στα καθ’ ημάς). Δεν είναι μια πράξη υποχρεωτική αλλά μια συνήθεια που ακολουθείται με προεδρική ευλάβεια. Το πορτρέτο είναι μια ευκαιρία να δοθούν κάποια μηνύματα. Ακόμα κι αν η γλώσσα του πορτρέτου δεν κραυγάζει, παραμένει σταθερή εκεί, σε μόνιμη συνδιαλλαγή με τους πολίτες ως η επίσημη όψη του προέδρου τους. Η πολιτική, η ιδεολογία και οι προθέσεις του κατοικούν επίσης εκεί.
Ορθιος νεαρός πρόεδρος μπροστά στο γραφείο του, άψογος στη γεωμετρία του (από τα μαλλιά και το κουστούμι μέχρι τις σημαίες και το όλο καδράρισμα). Διακριτικό μειδίαμα που ίσως να παρουσιάζει την υπεροψία του νεότερο προέδρου στην ιστορία της Γαλλίας (όπως ο ίδιος θέλει να τονίζει για τον εαυτό του). Το μπαλκόνι ανοιχτό ως πρόσκληση ή ως κάλεσμα, σε αντίθεση με το πορτρέτο του προκατόχου του, ο οποίος για τον ίδιο λόγο είχε φωτογραφηθεί στον κήπο του μεγάρου. Σαν να δηλώνει πως τέρμα το χάσιμο του χρόνου, η πολιτική επέστρεψε στο γραφείο και είναι έτοιμη για δουλειά. Στο βάθος ο ουρανός να περιγράφει τα όρια του προέδρου (σημείωση προς τον αναγνώστη: εδώ ειρωνεύτηκα).
Οι δύο σημαίες σε πλήρως ισότιμη θέση. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως στη γελοία μεγαλομανιακή του διαδρομή μπροστά από το Λούβρο μετά την εκλογική του νίκη, ο Μακρόν επέλεξε να ακούγεται η «Ωδή στη Χαρά» ως ηχητική ακολουθία στο περπάτημα του θριαμβευτή. Άλλωστε ο φιλοευρωπαϊσμός του ήταν ένα από τα βασικά σημεία τα οποία τονίστηκαν προεκλογικά απέναντι στην ευρωσκεπτήστρια Μαρί Λεπέν (σημ. ο μόνος άλλος πρόεδρος που επέλεξε και τις δύο σημαίες στο πορτρέτο ήταν ο Σαρκοζί). Στο γραφείο του ένα ρολόι δείχνει 8:20 το πρωί. Ένα ανοιχτό βιβλίο και δύο κλειστά. Το ανοιχτό είναι τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Ντε Γκωλ, σύμφωνα με τα γαλλικά μίντια, ενώ τα άλλα είναι το μυθιστόρημα του Σταντάλ «Το κόκκινο και το μαύρο» και οι «Ανθρώπινες τροφές» του Αντρέ Ζιντ. Προφανώς η επιλογή δεν είναι τυχαία. Το βιβλίο του Σταντάλ περιγράφει τις προσπάθειες του Ζουλιέν Σορέλ να αναδειχθεί πολιτικά μέσα από τα ταλέντα του και τη σκληρή του δουλειά (ταυτόχρονα μέσα από την υποκρισία του και τις διάφορες δολοπλοκίες του). Μέσα από την παρουσία του βιβλίου, ο Μακρόν περιγράφει τη δική του επιτυχία (βέβαια ο Ζουλιέν στο τέλος του βιβλίου αποκεφαλίζεται). Οι «Ανθρώπινες τροφές» συμβολίζουν, λογικά, την απελευθέρωση του Μακρόν από τις διάφορες συμβάσεις. Και τα δύο βιβλία τονίζουν ότι ο ίδιος διδάσκεται από τη γαλλική πνευματική παράδοση. Το βιβλίο του Ντε Γκωλ περιγράφει ουσιαστικά και τη σημασία που ο ίδιος ο Μακρόν θέλει να έχει η προεδρία του μέσα από την ταύτιση. Μια απρόσιτη φιγούρα μεγάλου ηγέτη μακριά από την τριβή των μίντια και της καθημερινότητας. Το αξίωμα άλλωστε του Μακρόν (ουσιαστικά του επικοινωνιολόγου του Ισμαέλ Εμελιέν) είναι πως ο πρόεδρος πρέπει να είναι απρόσιτος σαν τον Δία. Κάποιος που εμφανίζεται στο συμβούλιο των θεών με κεραυνούς και με αναμφισβήτητη εξουσία. Και αν αυτό σας ακούγεται μεγαλομανές, εμείς απλώς να προσθέσουμε πως ακούγεται άλλο τόσο αυταρχικό.
Τέλος, μια αρκετά σημαντική λεπτομέρεια, που τράβηξε και τα περισσότερα σχόλια, είναι η παρουσία των δύο κινητών σιμά του προέδρου. Ο Δίας μεταμορφώνεται εδώ σε εργατικό τεχνοκράτη πλήρως εξοπλισμένο και πλήρως εξοικειωμένο με την τεχνολογία, μονίμως καλοδιωμένο με τις εξελίξεις και τις αποφάσεις, ένα παιδί της εποχής, που στο πορτρέτο γιορτάζει τον προσωπικό του θρίαμβο.
Βέβαια, οι κατασκευές των προφίλ, η σημειολογία του ύφους, οι συμπαραδηλώσεις των συμβόλων δεν εμφανίζουν παρά μόνο όσα ο ίδιος ο κατασκευαστής τους επιθυμεί να δηλώσει. Το πραγματικό προφίλ θα ολοκληρωθεί σύντομα, μόλις ο Δίας αποφασίσει να χρησιμοποιήσει τους κεραυνούς ενάντια στα εργασιακά δικαιώματα, όπως τόσες φορές έχει τονίσει. Γιατί η πολιτική της εικόνας απέχει από την εικόνα της πολιτικής, όσο η ζωή από το βαλσαμωμένο κακέκτυπό της.

(στην Εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: