*Αν κάτι πρέπει να αναγνωρίσει κάποιος στον Μπομπ Ντύλαν, πριν από οποιαδήποτε ένσταση ή ενθουσιασμό, είναι πως κατάφερε να στρέψει στη μουσική, στην τέχνη, στην ποίηση πολύ περισσότερους ανθρώπους από οποιονδήποτε άλλο καλλιτέχνη στον εικοστό αιώνα.
* «αν και ξέρω πως το βασίλειο της νύχτας/ξανάγινε άμμος/και κύλησε μέσα από το χέρι μου/αφήνοντάς εδώ να στέκομαι στα τυφλά/ξάγρυπνος ακόμη/ το τσάκισμά μου με σαστίζει/σημάδεψαν τα πόδια μου με πυρωμένο σίδερο/ ψυχή δεν πρόκειται να συναντήσω/ κ οι αρχαίοι άδειοι δρόμοι μου/ είναι τόσο νεκροί για όνειρα»
* Το αίτημα του Ντύλαν της πρώτης περιόδου είναι ένα αίτημα νεότητας. Η διεκδίκηση ενός διαφορετικού τρόπου να είσαι νέος. Ενός τρόπου να αντιλαμβάνεσαι το κοινωνικό ως ατομικό και να νιώθεις αλληλεγγύη για τον άλλο μέσα από τις δικές σου αναζητήσεις και αδιέξοδα. Είτε αυτός είναι γυναίκα, μαύρος ή μετανάστης. Το σημείο επαφής υπάρχει κάτω από το κέλυφος του κάθε ανθρώπου.
* «Λυπάμαι τον καημένο μετανάστη/που τρέμει μες την λάσπη/που γεμίζει το στόμα του με γέλιο/που χτίζει την πόλη του με αίμα/που στο τέλος τα οράματά του/ συντρίβονται σαν το γυαλί/ λυπάμαι τον καημένο μετανάστη/ όταν περάσει η χαρά του»
*Ο Ντύλαν κατάφερε να εισάγει την ποίηση, το μοντερνισμό στη στιχουργική, το βάθος στο ροκ. Με τον τρόπο αυτό κατάφερε να διευρύνει μια ολόκληρη υπαρκτή έκφραση και να τη μετατρέψει σε τέχνη. Το νόημα έγινε αίτημα και ο ροκ μουσικός κάτι περισσότερο από διασκεδαστή. Ταυτόχρονα, όμως, κατάφερε να εισάγει και τη ροκ μέσα στην ποίηση. Ένα στίχο καταιγιστικό, άμεσο και ανέμελο, που συχνά δεν υπάκουε στις επιταγές της ποιητικής, άλλα στους όρους της ορμητικής μελωδίας.
*« η Μάγκη έρχεται με πόδι φτερωτό/με πρόσωπο μαύρο από την καπνιά/ μιλάει ξαναμμένη/ έχει βάλει τα φυτά μες στο κρεβάτι/μα το τηλέφωνο έτσι κι αλλιώς είναι παγιδευμένο/η Μάγκη λέει ότι λένε πολλοί/ πως θα μπουκάρουν αρχές του Μάη/εντολή του γενικού εισαγγελέα/το νου σου μάγκα/δεν έχει σημασία τι έκανες/ περπάτα στ’ ακροδάχτυλα/μην το ρίξεις στον ύπνο/ μείνε καλύτερα μακριά/ από τους πυροσβέστες/έχε τα μάτια δεκατέσσερα/ και πρόσεχέ τους όταν φορούν πολιτικά/ δεν χρειάζεσαι μετεωρολόγο/ για να ξέρεις προς τα πού φυσά ο άνεμος»
*Like Dylan In The Movies: Η τέχνη του Ντύλαν δεν περιορίζεται φυσικά στους στίχους, ούτε όμως και στα τραγούδια ως συνολικότερο διαλεκτικό αποτέλεσμα. Μέσα από concept δίσκους κατάφερε να δημιουργήσει ένα σύνολο του οποίου το τελικό αποτέλεσμα είναι κατά πολύ σημαντικότερο από τις επί μέρους μονάδες, δημιουργώντας έτσι πολύπλευρες συνολικές αφηγήσεις (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το αριστουργηματικό John Wesley Harding). Τα εξώφυλλα, οι φωτογραφίες του, οι συνεντεύξεις και οι συναυλίες, η αυτοβιογραφία του και η ποιητική συλλογή «Tarantula» είναι και αυτά κομμάτι ενός συνολικότερου έργου, μια κατάθεση σε μια εποχή θεάματος και μαζικής κουλτούρας όχι πάντοτε ενάντια στην τρέχουσα ιδεολογία, αλλά παρά αυτής. Εξίσου σημαντικός είναι ο ρόλος του Ντύλαν στον κινηματογράφο. Όχι με κινηματογραφικούς όρους, αλλά με όρους συμπληρωματικούς μιας εικόνας και μιας αφήγησης: από την συμμετοχή του στο υποτιμημένο γουέστερν του Σαμ Πέκινπα, «Η μεγάλη μονομαχία» («Pat Garett and Billy the Kid»), και στο αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ «Dont Look Back» του Ντ. Α. Πένιμπεκερ (D.A. Pennebaker), μέχρι το πρόσφατο ντοκιμαντέρ του Μάρτιν Σκορσέζε «No direction home» και την υπέροχη ταινία ‘’I’m Not There’’ του Τοντ Χέινς, όπου 6 ηθοποιοί υποδύονται διαφορετικές πτυχές του Ντύλαν.
* « Όσο για μένα, αυτό που έκανα, για να αποκτήσω μια αυτονομία, ήταν να πάρω απλές folk συγχορδίες και να τους βάλω στίχους με καινούργια θεματολογία και οπτική, να χρησιμοποιήσω σλόγκαν και μεταφορές της φολκ, αλά σε καινούρια διάταξη.»
* Η κατάρα του παιδιού θαύματος, η κατάρα αυτού που θα εκφράσει την νεανική ηλικία και θα κερδίσει είναι πως δεν γερνάει ποτέ. Ο χρόνος αποκρυσταλλώνει την πρώτη μορφή, την ταξιδεύει σε στατικές μεταμορφώσεις, της δίνει μέγεθος και της επιτρέπει να συνομιλεί με την αφετηρία της. Ταυτισμένες με την ομορφιά οι πολλές ηλικίες του Μπομπ Ντύλαν θα είναι πάντοτε νεότητα.
*« και τι θα κάνεις τώρα/γαλανομάτη γιε μου/ και τι θα κάνεις τώρα/ αγαπημένο μου παιδί/θα ξαναφύγω πριν αρχίσει να πέφτει η βροχή/θα προχωρήσω στα βάθη του πιο πυκνού μαύρου δάσους/εκεί που είναι πολλοί οι άνθρωποι και άδεια τα χέρια τους/εκεί που τα δηλητηριώδη χάπια πλημμύρισαν τα νερά τους/εκεί που το σπίτι στην κοιλάδα/ είναι δίπλα στην υγρή βρώμικη φυλακή/και το πρόσωπο του δήμιου πάντα καλά σκεπασμένο/εκεί που η πείνα είναι άσχημη και οι ψυχές ξεχασμένες/ που το χρώμα είναι το μαύρο και ο αριθμός είναι το μηδέν/και θα μιλήσω θα το πω θα το σκεφτώ θα το αναπνεύσω/και θα το καθρεφτίσω στα βουνά να το δουν όλες οι ψυχές/και θα σταθώ πάνω στον ωκεανό μέχρι να αρχίσω να βουλιάζω/θα ξέρω όμως καλά το τραγούδι μου πριν αρχίσω να τραγουδώ/ και είναι άγρια/ άγρια / άγρια η βροχή που θα πέσει πάνω μας.»
(στην εφημερίδα Εποχή)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου