«Θα συνεχίσουμε γιατί αυτή είναι η δουλειά μας: να συνεχίζουμε»
Γιώργος Πρεβεδουράκης, χαρτάκια, εκδόσεις Πανοπτικόν 2015
Οχι από μια αφ’ υψηλού θέαση, όχι από μαζοχιστική αισιοδοξία, όχι από ανέξοδη ανεμελιά.
Αλλά γιατί όλα τα τελευταία χρόνια διδασκόμαστε πως έτσι βαδίζει ο κόσμος.
Με άλματα πάνω από βαλτωμένες στιγμές, με κίνηση όταν όλα δείχνουν ακινησία, με ένα εμπρός όταν όλα σε τραβούν προς τα κάτω.
Γιατί έτσι βαδίζει η τέχνη, όχι περιμένοντας αποφάσεις, αλλά λειτουργώντας ανεξάρτητα από αυτές, αδιαφορώντας για αυτές, ορίζοντάς τις τελικά από τη δική της αυτόνομη κίνηση.
Η υπόθεση του Φεστιβάλ Αθηνών παρουσιάζει στη σκηνή μας ακόμη μια πράξη της και σίγουρα όχι την τελευταία.
Οι κατηγορίες και η αποπομπή Λούκου, τα σχόλια και οι φημολογίες, οι αρθρογραφίες και οι κόντρα αρθρογραφίες.
Η ανακοίνωση του ονόματος του Γιαν Φαμπρ, τα σχόλια και οι φημολογίες.
Η στράτευση υπέρ της μίας ή της άλλης πλευράς, τα επιχειρήματα. Και τώρα η ανακοίνωση του προγράμματος, η κατακραυγή, οι απογοητεύσεις, τα συγκρατημένα σχόλια.
Οι αποκλεισμοί, τα χρωστούμενα, η δίκαιη κριτική, η πατριωτική κριτική.
Δεν είμαι σίγουρος τι θα προσέφερε ακόμη ένα άρθρο στράτευσης σε όλη αυτή την κουβέντα, ειδικότερα με τους όρους έντασης που αυτή καταγράφεται.
Αυτό που σκεφτόμουν από την αρχή σε όλες τις πράξεις του φεστιβαλικού δράματος είναι το κατά πόσο μπορεί να βγει κάτι θετικό μέσα απ' όλα αυτά.
Πώς θα γινόταν να προκύψει κάποια σύνθεση από όλες τις αντιθέσεις.
Και όμως έχει σημασία να παραδεχτούμε πως η θεατρική τέχνη, η τέχνη γενικότερα, συνεχίζει. Δεν εξαρτάται από φεστιβάλ, κρατικούς φορείς, ευρύτερη αποδοχή.
Δεν εξαρτάται καν από τη δυσκολία των συνθηκών, όπως αποδεικνύει η καλλιτεχνική εκτίναξη τα τελευταία χρόνια.
Αυτό που έχει σημασία είναι «να λογαριάσουμε πώς προχωρούμε», «κατά πού προχωρούμε».
Ολες αυτές τις μέρες σκεφτόμουν την περίπτωση του Φεστιβάλ Fringe του Εδιμβούργου. Το από πού ξεκίνησε, πού έφτασε και τι σημαίνει.
Το φεστιβάλ ξεκίνησε το 1947 και καταγράφηκε ως μια εναλλακτική απέναντι στο Διεθνές Φεστιβάλ του Εδιμβούργου.
Οκτώ θεατρικές εταιρείες, που έμειναν εκτός του φεστιβάλ, δημιούργησαν παράλληλες παραστάσεις σε μικρότερους χώρους μέσα στην πόλη, εκμεταλλευόμενες την κίνηση του φεστιβάλ δημιουργώντας σταδιακά ένα αντιπαράδειγμα.
Σύντομα το Fringe θα ξεπερνούσε το Διεθνές Φεστιβάλ, θα παρουσίαζε θεατρικές πρωτοπορίες απ' όλο τον κόσμο, θα καθόριζε το ίδιο το θέατρο.
Σήμερα το Fringe αποτελεί το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό φεστιβάλ στον κόσμο. Το 2015 διήρκεσε 25 μέρες και παρουσίασε κάτι περισσότερο από 50.000 δρώμενα.
Αυτό που μοιάζει αναγκαίο είναι όχι ένα αντιφεστιβάλ, αλλά ένα παράλληλο φεστιβάλ, ικανό να εκφράσει την καλλιτεχνική δραστηριότητα, τον ενθουσιασμό και τη δημιουργική υπερένταση.
Ενα εναλλακτικό φεστιβάλ, όχι με την έννοια της προχειρότητας, αλλά της ανοιχτότητας, της συλλογικότητας, του μη αποκλεισμού.
Ενα φεστιβάλ ταυτόχρονα οργανωμένο με σαφήνεια αλλά και διαμπερές στην ανεξάρτητη πρωτοβουλία, όπου θα χωρούν εξίσου θεατρικοί οργανισμοί και ατομικές πρωτοβουλίες.
Μια συνολική κίνηση που θα λειτουργεί προσθετικά στα υπόλοιπα μέρη.
Ενα παράλληλο φεστιβάλ που θα αναδεικνύει τις κινήσεις ολόκληρης της χρονιάς, που θα συμπυκνώνει, θα υπογραμμίζει και θα επαναπροτείνει, που θα έχει ως αυτοσκοπό τη γέννηση και την έκφραση του καινούργιου.
Το υλικό του παρόντος είναι ικανό να δημιουργήσει κινήσεις πολύ μεγαλύτερες σε ένταση από ένα κρατικό φεστιβάλ. Να δημιουργήσει σε θέατρο και σε δρόμους αυτό που κανένα φεστιβάλ μέχρι στιγμής δεν κατάφερε στη χώρα.
Να εκμεταλλευτεί την κίνηση του Φεστιβάλ Αθηνών, αλλά ταυτόχρονα να συνομιλήσει με την πόλη.
Να βασιστεί όχι στα μεγάλα διεθνή ονόματα, αλλά στις κοινότητες και τους πυρήνες της καλλιτεχνικής παραγωγής του παρόντος.
Και τελικά να ανατρέψει την απογοήτευση και την εσωστρέφεια προς μια δημιουργική κίνηση τελείως νέα.
Η καλλιτεχνική κίνηση των τελευταίων ετών -τόσο στο θέατρο όσο και σε μια σειρά από άλλες τέχνες- μοιάζει ικανή όχι μόνο να δημιουργήσει κάτι τέτοιο, αλλά ακόμη και να εκπλήξει τον ίδιο τον εαυτό της.
Το μόνο που λείπει είναι η πρωτοβουλία και η οργάνωση. Αλλά κάθε απόφαση ξεκινάει μέσα σε μια στιγμή. Και κάθε στιγμή μπορεί να είναι τώρα.
(στην Εφημερίδα των Συντακτών)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου