‘’Νομίζω πως
είναι φρόνιμο κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της αριστεράς να αποφεύγουμε τις
ιστορικές υπεραπλουστεύσεις. Άκουσα προηγουμένως την τοποθέτηση του κυρίου
Παφίλη. Ξέρετε, ανεξάρτητα από την ιστορική του πορεία και τα σκαμπανεβάσματά
του, ο Ιωάννης Μεταξάς είναι αυτός που πρόφερε το Όχι στον φασισμό. Να το
χαρίσουμε αυτό στη Χρυσή Αυγή είναι λάθος. (…) αυτό για να είμαστε λίγο
προσεκτικοί.’’
Έτσι κάπως
ξεκίνησε την ομιλία του ο Νίκος Δένδιας κατά τη συζήτηση της Πέμπτης στη Βουλή
επί της τροπολογίας για τις άδειες των τηλεοπτικών συχνοτήτων. Έχει ενδιαφέρον
η απόκλιση του ύφους και των προθέσεων (τουλάχιστον αυτών που συμπεριέλαβε στο
τέλος της πρότασης) του πολιτικού με το πραγματικό περιεχόμενο του λόγου του.
Στο όνομα της μετριοπάθειας και με μειλίχιο ύφος εγκαλεί στην τάξη τους
‘’ακραίους’’ και βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Μην αφήνετε στους φασίστες
το σύμβολό της ημεδαπής εφαρμογής του φασισμού, μας λέει μεταφρασμένη η πρότασή
του, δημιουργώντας ένα κενό νοήματος. Η πρόταση αυτή δεν σημαίνει, αντίθετα
αντικαθιστά το σημαινόμενο με την υπόνοιά της: Εμείς δεν θεωρούμε ακραίο των
Ιωάννη Μεταξά (τουλάχιστον όχι πιο ακραίο από εμάς). Παρακαλώ επιθυμούμε να
κατοχυρώνεται σε εμάς η οποιαδήποτε συνειρμική αναφορά.
Το ξέπλυμα
του φασίστα δικτάτορα φυσικά δεν είναι κάτι καινούριο. Ξεκίνησε κάπου μαζί με
το ΛΑΟΣ όταν η φράση ‘’τα όχι θέλουν μεταξάδες’’ ακούγονταν ως ένα λογικό
επιχείρημα σε τσιριχτά πάνελ αδωνικής κοπής. Μαζί με το ΛΑΟΣ άρχισε να
ξεπλένεται και η αναφορά στον δικτάτορα ως μια ήπια συμπεριφορά. Για να
ακολουθήσουν αρκετές παρόμοιες περιπτώσεις με πιο χαρακτηριστική την επιλογή
της Καθημερινής να τον συμπεριλάβει ως έναν από τους 10 Ηγέτες της ομώνυμης
σειράς της (μαζί με τον Περικλή, τον Αριστοτέλη και τον Μεγάλο Αλέξανδρο).
Ο δικτάτορας
στέκει πάντοτε κρυμμένος πίσω από ένα ΌΧΙ το οποίο ποτέ δεν συνοδεύεται από
περαιτέρω λεπτομέρειες, (π.χ. οικονομικά συμφέροντα, στρατηγικές προθέσεις
κτλ), και πάντοτε φωνασκεί περιγραμμένο
ως μια αυθόρμητη και αυτονόητη πατριωτική έξαρση. Κρυμμένα φυσικά πάντοτε πίσω
του τα έργα και οι ημέρες του: το ρετσινόλαδο, η στήλη πάγου, το τράβηγμα των
νυχιών με τσιμπίδες και τα βασανιστήρια, η ΕΟΝ και ο Τρίτος ελληνικός
πολιτισμός, ο διωγμός της ελεύθερης
έκφρασης και των ιδεών, η κατάργηση των απεργιών και πολλά άλλα.
Θυμάμαι ένα
από τα αγαπημένα αστεία του πατέρα μου ήταν η αναφορά στα ημερολόγια του Μεταξά,
όπως τα είχε καταγράψει και σχολιάσει ο Ρένος Αποστολίδης στο περιοδικό του
‘’Τα Νέα Ελληνικά’’. Ντοκουμέντα που αποδεικνύουν πως πέρα από δικτάτορας και
φασίστας, ο Μεταξάς είχε και την επιπλέον ιδιότητα του γελοίου υποκειμένου.
Θυμάμαι ακόμη τα αποσπάσματα κατά τα οποία σε μια περίπτωση οπισθοχώρησης
κυνηγημένος από τον τουρκικό στρατό, ο Μεταξάς χάνει το ένα του σπιρούνι. Και
τι κάνει ο ευφυής; Για λόγους συμμετρίας, όπως αναφέρει, πετάει και το άλλο. Ή
ένα άλλο περιστατικό όπου δηλώνει ενθουσιασμένος από έναν τρόπο μονομαχίας των
Άγγλων ευγενών: κάθε ένας ευγενής κάθεται πάνω σε ένα βαρέλι με πυρίτιδα και
ανάβει το φυτίλι του άλλου. Όποιος εκραγεί πρώτος χάνει (και όποιος εκραγεί
δεύτερος λογικά κερδίζει σημειώνει ο σχολιαστής). Κυρίως όμως τις άπειρες
καταγραφές του δικτάτορα για τις ενοχές που ένιωθε μετά τον αυνανισμό (κυρίως
μετά το μεσημεριανό φαγητό): ‘’Οι παλαιές συνήθειες δεν κόβονται εύκολα. Το
ξάπλωμα του μεσημεριού πρέπει να κοπεί για τις συνέπειές του. Και πρέπει να
κοπιάζω πολύ.’’
Τι λοιπόν
γυρεύει ένας αυνανιζόμενος δικτάτορας στην ελληνική δεξιά του σήμερα; Στην
πραγματικότητα νομίζω πως το μυστικό της αναφοράς του Νίκου Δένδια βρίσκεται
όχι στο δικό του σχόλιο για τον Ιωάννη Μεταξά, αλλά στη συνάρτηση αυτού του
σχολίου μια άλλη αναφορά του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην ίδια
κουβέντα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκλεισε την ομιλία του αναφέροντας ένα
περιστατικό από τη Γαλλική επανάσταση. Με τον τρόπο αυτό νομίζω πως
περιγράφεται με τον καλύτερο τρόπο η στρατηγική διεύρυνσης της Νέας
Δημοκρατίας. Ο αρχηγός προσπαθεί να φτιάξει ένα δήθεν φιλελεύθερο και
μετριοπαθές προφίλ, ενώ ταυτόχρονα κορυφαία στελέχη του κλείνουν το μάτι στην
λαϊκή και την άκρα δεξιά. Δεν πρόκειται φυσικά για σύγχυση. Αλλά για έναν διπλό
και ταυτόχρονο λόγο. Έναν λόγο συμφιλιωτικό ως προς δύο άκρα. Από την μία της
άκρας δεξιάς που εκπροσωπήθηκε περίφημα από τον προκάτοχο Αντώνη Σαμαρά και από
την άλλη του ακραίου κέντρου των απολύσεων, της αποθέωσης του τεχνοκρατισμού
και της ελεύθερης αγοράς. Τα δύο αυτά άκρα φυσικά και μπορούν να συνυπάρξουν,
τόσο στην ρητορική όσο και στην πρακτική εφαρμογή τους (η περίπτωση λογοκρισίας
στο Εθνικό μας το απέδειξε περίφημα). Έτσι κατά το ‘’μία σοβαρότερη Χρυσή
Αυγή’’, η Νέα Δημοκρατία μπορεί να διεκδικεί να υιοθετήσει έναν ‘’σοβαρότερο’’
Ιωάννη Μεταξά ως πολιτικό της πρόγονο. Όσο για εμάς περιμένουμε με ανυπομονησία
το μελλοντικό φιλελεύθερο ρετσινόλαδο.
(στην εφημερίδα Εποχή)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου