Την Τρίτη το βράδυ το CNN μέτρησε αντίστροφα μέχρι την Ελληνική χρεοκοπία (1:00 ώρα Ελλάδας). Μαζί του μέτρησαν αντίστροφα και τα ελληνικά κανάλια σε ένα σόου τρομοκράτησης, πανικού και προπαγανδιστικής υστερίας. Οι εξελίξεις πύκνωσαν και συμπυκνώθηκαν στο προφίλ ενός ρολογιού που μετράει την αποκάλυψη. Και ενώ περιμέναμε να ανατιναχτεί η βουλή στο βάθος της εικόνας (ή έστω ο εκνευριστικός δημοσιογράφος) όταν το ρολόι μηδένισε, τελικά τίποτα δεν συνέβη. Φτηνές πόζες, κινηματογραφικά κλισέ, μυθοπλαστικά στερεότυπα επιστρατεύονται ώστε να βάλουν σε λειτουργία τους μηχανισμούς συγκίνησης των θεατών. Η διαφορά όμως είναι πως σε όλη αυτή τη φτηνή εικόνα ο θεατής είναι ο ίδιος πρωταγωνιστής. Και η τύχη του, η αγωνία και η μοίρα του υποβαθμίζονται στο απόλυτο των δύο κινηματογραφικών φινάλε: η σωτηρία ή ο Αρμαγεδδών.
Έχοντας διαχύσει το μονόλογο της θέσης τους σε καθημερινά πλάνα και τίτλους αντιμετωπίζουν τον πολίτη περίπου όπως ένας σκηνοθέτης ταινίας τρόμου τον θεατή του. Τον τρομοκρατούν και τον ταυτίζουν σε τέτοιο βαθμό με τον πρωταγωνιστή (που είναι ο ίδιος, φιλτραρισμένος όμως από την οπτική των καναλιών), ώστε τελικά να τον κάνουν να κοιτάξει όπου αυτοί επιθυμούν, με το τέλος της λύτρωσης ως μοναδικό ενδεχόμενο σε αυτή την κακογραμμένη ιστορία. Η μόνη απαίτηση για τη συμμετοχή του θεατή/πολίτη σε όλη αυτή τη φαντασμαγορία (άρα και στην τελική λύτρωση) είναι η παραχώρηση του «ναι» στο ερχόμενο δημοψήφισμα.
Η όλο και κλιμακούμενη στάση των καναλιών τα κάνει να αλλάξουν επίπεδο και να αναβαθμιστούν. Από μηχανισμοί προπαγάνδας και διαμόρφωσης καταλήγουν να είναι ξεκάθαροι πολιτικοί οργανισμοί με δική τους ατζέντα και δικό τους συμφέρον. Το στοιχείο που ορίζει αυτή την μετάλλαξη είναι η πρόφαση. Η πρόφαση αυτή που τους επέτρεπε να επιβάλουν τη γνώμη τους τεχνηέντως ανάμεσα σε άλλες γνώμες. Η πρόφαση αυτή που πια δεν υφίσταται στην ξεκάθαρη θέση των καναλιών. Ο ΣΚΑΙ π.χ. βγαίνει στα μέσα δικτύωσης και αναρτά θέσεις υπέρ του «ναι» χωρίς τον ελάχιστο κόπο να τις δικαιολογήσει. Η κάλυψη των δύο τελευταίων συγκεντρώσεων μοιράστηκε στα δελτία των ιδιωτικών καναλιών ως εξής: συγκέντρωση υπέρ του ΝΑΙ 42: 34 λεπτά, συγκέντρωση υπέρ του ΌΧΙ 3:17 (σημαιοφόρος και πάλι ο ΣΚΑΙ ο οποίος δεν ανέφερε καν το γεγονός). Δεν πιστεύω πως χρειάζεται να επιμείνουμε στους τρόπους και τις περιπτώσεις, αρκεί κάποιος να κοιτάξει κάποιο ιδιωτικό κανάλι μια τυχαία στιγμή και κάτι θα συναντήσει.
Τα τεχνάσματα αυτά, η γενικότερη στάση των δελτίων και το νέο ήθος που έχουνε εισάγει τις τελευταίες μέρες, τα καθιστά υπόλογα. Τα κανάλια και τα μέσα ενημέρωσης έχουν μέγιστη ευθύνη γι’ αυτό που διαμορφώνεται. Και δεν μιλώ για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος κάθε αυτό. Πολύ περισσότερο μιλώ για την αυριανή ημέρα ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.
Ένα ερώτημα με δύο απαντήσεις εμπεριέχει από μόνο του το διχασμό, δεν έχει αποχρώσεις, υπάρχει με τρόπο απόλυτο. Προσοχή, δεν λέω εδώ πως είναι διχαστικό αλλά πως εμπεριέχει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να διχάσουν, ή έστω μπορούν να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα ανάλογα με τους χειρισμούς.
Όλες οι τακτικές που εξυπηρετούν την καλλιέργεια του θυμικού, το φόβο και την απελπισία, ώστε να τα χρησιμοποιήσουν στην πραγματικότητα αφήνουν μια βαθιά πληγή για τις μέρες που ακολουθούν το δημοψήφισμα. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα την επόμενη μέρα θα κληθούμε να ζήσουμε ο ένας δίπλα στον άλλο. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα το αύριο θα είναι δύσκολο. Και αυτή την δυσκολία είναι πολύ εύκολο να τη χρεώσουμε στους νικητές του δημοψηφίσματος, στην μερίδα που επικράτησε. Έχω την αίσθηση πως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το αποτέλεσμα να είναι οριακό. Και έχω την αίσθηση πως κάτι τέτοιο είναι αρκετό για να ξυστούν παλαιότερες πληγές.
Αυτοί που σήμερα καλλιεργούν τον πανικό, χρεώνονται τις όποιες αυριανές εντάσεις. Σημασία έχει να φτάσουμε στην όποια επιλογή την Κυριακή με σκέψη ο φόβος ή η καταγγελία από την άλλη μπορεί να κάνουν την επιλογή μας να πυκνώνει και να παίρνει διαφορετικό βάρος (ή έτσι να μας φαίνεται). Στην πραγματικότητα όμως την υπερπηδά. Και αυτό γιατί διαμορφώνει ένα δεδομένο αύριο με χαρακτηριστικά βαθιού χάσματος σκαμμένου από το θυμικό. Και κανένα επιχείρημα, καμία λογική και καμία κουβέντα δεν μπορεί να μπαζώσει ένα τέτοιο χάσμα.
(στην εφημερίδα Εποχή)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου