Η εξαντλητική κοινοτοπία της αποκάλυψης

«…Σίγουρα κάποια αποκάλυψη
θα είναι κοντά
Σίγουρα η Δευτέρα Παρουσία
θα είναι κοντά.»
( Ο ποιητής W.B. Yeats καταγράφει τις σκέψεις του μετά από τη θέαση δελτίου ειδήσεων των 8 στο ποίημα του ‘’η Δευτέρα παρουσία’’)

Κάθε βράδυ -εκεί γύρω στις 8- χρεοκοπούμε. Είναι μήνες τώρα που το άμεσο αύριο της αποκάλυψης συνορεύει με το σήμερα μας. Έτσι δεν υπάρχει για μας αύριο, μόνο ένα επόμενο σήμερα, σε μια διαδοχή ακαριαίων τώρα που δεν υπήρξαν ποτέ τους μετά. Αύριο (και μετά στο επόμενο αύριο) έρχεται η καταστροφή. Μα η μη εμφάνισή της δεν την ακυρώνει απλά την μεταθέτει. Το βάδισμά μας μοιάζει με πτώση που απλώς αναβλήθηκε. Και ακόμη και αν δεν πέσουμε ποτέ, τα γόνατά μας έχουν ήδη αρχίσει να γδέρνονται.
Κάθε βράδυ –εκεί γύρω στις 8- θα στηθούμε μπροστά στις οθόνες. Ώστε ν’ ακούσουμε για ακόμη μια φορά ένα απάνθισμα απ’ όσα προβλέπει ο διεθνής τύπος για τη μοίρα μας, τις πιθανότητες και τα στατιστικά της τύχης μας, τα προγνωστικά και τις προβλέψεις του πεπρωμένου μας. Γιατί οι τέσσερις ιππότες της αποκάλυψης φοράνε ταγέρ και γραβάτες, διαβάζουν και αναπαράγουν την Bild, ψαρεύουν αρνητικά σχόλια, διασκορπισμένα σε διαφορετικές γλώσσες, κρυμμένα σε απίθανες φυλλάδες, σε οίκους αξιολόγησης και διεθνείς παρατηρητές, ψάχνουν το καθημερινό άρθρο απαξίωσης και αρνητικής κριτικής, κωδικοποιούν και αποκωδικοποιούν τους αριθμούς και τους δείκτες κατά βούληση. Άλλος ένας σήμερα προέβλεψε την πτώση, τη χρεοκοπία, την ερήμωσή μας. Η είδηση αντιγράφει τη μορφή του πανικού και οι πληροφορίες τρέχουν υστερικά η μία πίσω από την άλλη σαν γονείς που ψάχνουν γάλα την αύριο του Τσερνομπίλ.

Φόβος το εργαλείο συντήρησης

Μοιάζουμε με χιλιαστές που, ενώ το ημερολόγιο μας βεβαιώνει πως το έτος είναι σωστό για αποκάλυψη, η αποκάλυψη αυτή δεν έρχεται. Και τότε πανικόβλητοι θα ελέγξουμε τους υπολογισμούς μας, μπας και κάναμε κάποιο λάθος, μπας και καταφέρουμε να αποφύγουμε τα επόμενα χίλια χρόνια αναμονής της καταστροφής. Γιατί η καταστροφή μοιάζει χίλιες φορές προτιμότερη απ’ την αναμονή της.
Είναι και ο χρόνος μας που έχει αλλάξει σχήμα. Μέχρι πρόσφατα ζούσαμε στον απόλυτο κύκλο της κρίσης. Η διαδοχή των ημερών δεν έφερνε διεξόδους, μόνο μια αυτοτροφοδοτούμενη πτώση, ένα ξήλωμα που θα οδηγούσε σε νέο ξήλωμα και μετά πάλι από την αρχή. Μα ήδη από τις προηγούμενες εκλογές, όταν διαφάνηκε το ενδεχόμενο κυβερνητικής αλλαγής, τότε παρουσιάστηκε και το εναλλακτικό σχήμα. Ο κύκλος ξεκόλλησε, τεντώθηκε και έγινε ευθεία. Σιδερώθηκε από τον φόβο και στη μία του άκρη τοποθετήθηκε το παρόν, στην άλλη η αποκάλυψη και ως ενδιάμεσο όλες μας οι μέρες.
Είναι ο φόβος το μόνιμο εργαλείο της συντήρησης. Η υπενθύμιση πως όσο άσχημα και αν είναι τα πράγματα μπορούν να γίνουν ακόμη χειρότερα. Ο φόβος που περιγράφει την κάθε απόφαση, την κάθε γενναιότητα και την κάθε ελευθερία ως ένα προβληματικό συστατικό του όλου συστήματος. Ακόμη και το ελάχιστο, εδώ θα περιγραφεί ως μέγιστη παραχώρηση, ως αρετή και ως τύχη.

Οι κραυγές της αποκάλυψης

Μα με την αποκάλυψη δεν γίνεται να συνομιλήσεις. Και αυτό γιατί κάθε κατακλυσμός είναι σφυρηλατημένος με κραυγές. Εδώ δεν υπάρχουν επιχειρήματα, διάλογοι και άλλα τέτοια, παρά μονάχα τα κοτρόνια της συμφοράς που κατρακυλούν προς τη μοίρα μας. Με την αποκάλυψη δεν συνομιλείς, δεν γίνεται όμως και να την προσπεράσεις. Γιατί ακόμα και αν δεν τη δέχεσαι δεν γίνεται να την αγνοήσεις. Ο θόρυβος του φόβου θα καλύψει όποιον αντίλογο, οι κραυγές της αποκάλυψης όποιον ήχο δεν εναρμονίζεται στους δικούς τις μετρονόμους.
Το μόνο που μπορείς να κάνεις –και αυτό επίσης που οφείλεις- είναι αυτό που οι άλλοι περιγράφουν ως αποκάλυψη, εσύ να το περιγράψεις ως κάτι άλλο. Όχι ως ευλογία φυσικά, αλλά έστω σαν δυσκολία ενός δρόμου που ίσως τελικά, μετά από κόπους, να οδηγεί και σε κάτι καλύτερο. Όχι να εκβιάσεις τον ερχομό της, αλλά να την καταστήσεις απλώς ένα ενδεχόμενο, κοινωνικοποιώντας και εκλογικεύοντάς την, δείχνοντας πως μπορείς να την διαχειριστής. Και καθιστώντας την από αποκάλυψη απλώς ενδεχόμενο, καταφέρνεις να ενδυναμώσεις και όσα την αποτρέπουν. Να αλλάξεις το σχήμα του χρόνου και να αφαιρέσεις τα θαυμαστικά της καταστροφής. Γιατί η αποκάλυψη θα είναι αποκάλυψη μονάχα για όσους δεν είναι προετοιμασμένοι για αυτή.

(στην εφημερίδα Εποχή)