Κυριακή 1 Ιουνίου 2014

Από τις Σκουριές στην Μανωλάδα και από την Μανωλάδα στις Σκουριές



Είναι ίσως η πρώτη φορά που ένα αποτελέσματα εκλογών προκύπτει εντυπωσιακό σε τέτοια ένταση και σε τέτοια έκταση τόσο ως προς τα αποτελέσματα, όσο και ως προς τα επιμέρους ομόκεντρα συμπεράσματά του. Οι εκλογές της 25ης του Μάη θα μείνουν καταγεγραμμένες με διαφορετικό μελάνι απ’ όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που προηγήθηκαν, ξεκινώντας από τη μεταπολίτευση και φτάνοντας μέχρι το σήμερα, αναζητώντας την πραγματική σημασία τους και το λειτουργικό τους ρόλο σε όσα πρόκειται να τις ακολουθήσουν.
Οι εντυπώσεις που προκαλεί το πρωτόγνωρο διαγκωνίζονται και το μετεκλογικό βάρος της ουσίας προχωρά παράλληλα με τη φαιδρότητα της πολιτικάντικης ρητορικής, αλλά και την αμείλικτη κόψη των πιο μαύρων ενδεχομένων.

Τομή στην ύπαρξη της αριστεράς

Κατ’ αρχήν εντυπωσιακό το γεγονός πως για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση ένα κόμμα, πέρα από την Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, καταφέρνει να κερδίσει εκλογική αναμέτρηση. Για πρώτη φορά, αριστερό κόμμα κερδίζει εκλογές. Το γεγονός αποτελεί τομή στην ιστορία της ελληνικής (και όχι μόνο) αριστεράς, τομή στις προοπτικές και τομή στην ύπαρξη της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο κατάφερε να αναδειχθεί πρώτο κόμμα, αλλά να παρουσιάσει τη χώρα και την κυρίαρχη επιλογή της ως μια εναλλακτική, ως μια φωτεινή εξαίρεση σε μια Ευρώπη που συνεχώς συννεφιάζει. Πολλαπλασιάζοντας φυσικά το μέγεθος του παραδείγματος, λόγω του ειδικού βάρους που έχει η Ελλάδας ως πρώτο τουβλάκι του ντόμινο της κρίσης και ταυτόχρονα ως το πιο βάναυσα χτυπημένο θύμα της.

Εντυπωσιακό μοιάζει, επίσης, στην περίπτωση της Νέας Δημοκρατίας το πώς ένα κόμμα που χάνει το 7% της δύναμής του από τις προηγούμενες εκλογές και το 10% από τις προηγούμενες ευρωεκλογές παρουσιάζει τον εαυτό του ως μη- ηττημένο, άρα περίπου ως νικητή.
Εντυπωσιακό, επίσης, στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ το πώς ένα κόμμα που χάνει 4,26% από το ποσοστό που κατέγραψε στις τελευταίες εκλογές, αλλά και 28% σε σχέση με τις τελευταίες ευρωεκλογές αποφασίζει να συγκρίνει το αποτέλεσμα του όχι με προηγούμενα αποτελέσματα, αλλά με προγνωστικά και εικασίες και τελικά να παρουσιαστεί και αυτό ως κερδισμένο.
Εντυπωσιακή, επίσης, η αθλιότητα των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης, τα οποία εν μέσω της όλο και κλιμακούμενης προπαγανδιστικής καταστροφολογίας, υπερπήδησαν ακόμα και το ελάχιστο πρόσχημα, υποδεικνύοντας ευθέως ποια ψήφο πρέπει να επιλέξει ο πολίτης.
Οι περιπτώσεις της εξαφάνισης της ΔΗΜΑΡ, της επιστροφής Καρατζαφέρη, της πυγμαίας επιτυχίας ενός κόμματος που αντικατέστησε τη σημασία του πολιτικού προγράμματος και των πολιτικών θέσεων με αυτή της πολιτικής φωτογένειας και του διαφημιστικού επιχειρήματος (call me Ποτάμι) διεκδικούν και αυτές τα δικά τους επιφωνήματα.

Κόντρα στην εξάχνωση του πολιτικού

Μα μέσα στην επιφάνεια της έκπληξης, την ελαφρότητα της εντύπωσης και τη σχεδόν αντανακλαστική αντίδραση μπροστά στα θαυμαστικά κάποια συμπεράσματα προκύπτουν αμείλικτα σοβαρά. Από την μία, η παγίωση των ποσοστών της Χρυσής Αυγής, η αδυναμία ανάγνωσης και η αμηχανία αντιμετώπισης τους. Και από την άλλη, η ανάδυση ενός νεοπαγούς πολιτικού φαινομένου, αυτού της ανόδου και εγκαθίδρυσης των μεταπολιτικών μορφωμάτων στις περιπτώσεις του διδύμου Μώραλης-Μαρινάκης στον Πειραιά και του Αχιλλέα Μπέου στο Βόλο. Το γεγονός αυτό, η καταγωγή του αλλά και οι πρακτικές εφαρμογές του θα πρέπει να μας απασχολήσουν όχι απλά ως μια αρνητική πολιτική προοπτική, αλλά ως μια προοπτική έκλειψης του ίδιου του πολιτικού. Ήδη την πρόσφατη αυτή στιγμή της γέννησής του, η κάθε ανάλυση και η κάθε πρότασή μας θα πρέπει να είναι αμείλικτα πρακτικές, επισημαίνοντας επί της ουσίας την αναγκαιότητα αποτροπής και επανάληψής τους.

Η απάντηση έρχεται από δύο άλλα, τελείως διαφορετικά εκλογικά αποτελέσματα της ίδιας διαδικασίας. Από αυτό στις Σκουριές και από αυτό στην Μανωλάδα. Και οι δύο περιπτώσεις μάς παρουσίασαν απλόχερα την περασμένη περίοδο με τον πιο ανάγλυφο τρόπο, την αθλιότητα που μπορεί να προκύψει σε μια κοινωνία που χάνει τους αρμούς της, σε μια κοινωνία που τα όριά της τίθενται υπό καθημερινή αμφισβήτηση. Τα γεγονότα στη Μανωλάδα μας παρουσίασαν την εργοδοτική ασυδοσία με όρους Άγριας Δύσης και το ρατσισμό ως καθημερινή χειρονομία που θερίζει ζωές. Η περίπτωση των Σκουριών διατύπωσε τους όρους του παιχνιδιού μιας φεουδαρχικής επιχειρηματικότητας, η οποία χωρίς προσχήματα και με κρατική συνδρομή τρομοκράτησε ολόκληρους πληθυσμούς (αφού πρώτα τους δηλητηρίασε με υδράργυρο), καταπάτησε κάθε δημοκρατικό κεκτημένο και συνεργάστηκε άψογα με τα διαπλεκόμενα μέσα ενημέρωσης ώστε να αποσιωπήσει και να κατασυκοφαντήσει. Από την πρώτη Κυριακή των εκλογών, δήμαρχος Αριστοτέλη αναδείχθηκε ο Γιάννης Μίχος που εκπροσωπεί το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. Δήμαρχος Ανδραβίδας Κυλλήνης, (όπου ανήκει και η Μανωλάδα) αναδείχτηκε ο σύρος γιατρός Ναμπίλ Ιωσήφ Μοράντ, ο πρώτος μετανάστης δήμαρχος.

Και τα δύο αυτά αποτελέσματα έρχονται να θέσουν κεντρικά πολιτικά ζητήματα της τοπικής πραγματικότητας σχεδόν ως απόλυτα, να προσφέρουν απαντήσεις γειωμένες στο πρακτικό και τελικά να αναδείξουν την πολιτική με τους όρους του επείγοντος. Κόντρα λοιπόν, στην εξάχνωση του πολιτικού και τη μεταπολιτική αφήγηση, οι περιπτώσεις στις Σκουριές και στην Μανωλάδα έρχονται ως αποτελέσματα διεκδίκησης, ως αποδείξεις και ως παραδείγματα της αναγκαιότητας και της ριζοσπαστικότητας του αυτονόητου. Γιατί κάποιες φορές το αντίθετο του εφιάλτη δεν είναι το όνειρο, αλλά η διεκδίκηση του πιο απότομου και οριστικού ξυπνήματος.

(στην Εφημερίδα Εποχή)

Δεν υπάρχουν σχόλια: