Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2009

Ο Δεκέμβρης και η αισθητική του αυθόρμητου


Ένας χρόνος πέρασε και ο Δεκέμβρης αφήνει έντονα το αποτύπωμά του. Για άλλους ως ανάμνηση, για άλλους ως φόβος, για άλλους ως σύγχρονη πραγματικότητα. Το μέγεθος και η ένταση του γεγονότος καθώς και η πρωτοφανής του έκταση (οι μέρες που κράτησε, η αποκεντρωμένη συνολική δράση, καθώς και το μέγεθος που πήρε στο εξωτερικό είτε με τις πορείες συμπαράστασης είτε με την προβολή του από τα ΜΜΕ) ορίζουν το γεγονός ως μια ρήξη συγκεκριμένη. Πέρα από τις περιγραφές ή τις αναλύσεις, πως παρουσιάζει ο ίδιος ο Δεκέμβρης τον εαυτό του, το σύνολο των θεμάτων που ήθελε να εκφράσει ;
Ο χρόνος ζητά να συμπυκνώνει. Με λίγες φράσεις συνθήματα, με λίγες εικόνες που εμπεριέχουν πολύ περισσότερα. Αν έπρεπε να επιλέξουμε μια εικόνα που να περιγράφει καλύτερα εκείνες τις ημέρες, εκείνες τις διαθέσεις και εκείνα τα γεγονότα, θα επιλέγαμε το φλεγόμενο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην πλατεία συντάγματος. Σύμβολο του ατάραχου καταναλωτισμού, που επιβάλλεται με το μέγεθός του, συνδέοντας τον κοινοβουλευτισμό της βουλής με την εμπορικότητα της Ερμού. Σύμβολο το οποίο ταυτίζει τις αγορές με την γιορτινή χαρά και μακαριότητα, την κακογουστιά των επιβεβλημένων ημερολογιακών εορτών, με τα τόσα πρότυπα που αφήσαμε να υπάρχουν χωρίς κριτική. Τα Χριστούγεννα που κάηκαν μπροστά στη βουλή, πέρα από τις όποιες προθέσεις, έφτιαξαν μια δήλωση πολύ πιο έντονη και ξεκάθαρη μέσα στην αντίθεση της εικόνας. Την αντίθεση των συνθημάτων που μιλούσαν για ένα δολοφονημένο παιδί και ένα δολοφονημένο μέλλον, με τα τραγουδάκια μιας πλαστικής θρησκευτικότητας που προσφέρει στολίδια και φάτνες. Την αντίθεση ενός πλήθους ριγμένου στην ανεργία και την ανασφάλεια, με τις υπερπροσφορές και τις γιορτινές εκπτώσεις. Την αντίθεση ενός κοινοβουλευτισμού ατάραχου ανάμεσα σε μια σειρά σκανδάλων, με μια πολιτική του δρόμου, της απελπισίας, της φαντασίας.
Το βλέμμα πολλών τις μέρες εκείνες δεν είδε άλλο από σπασμένες βιτρίνες και αμάξια να καίγονται. Και όμως ανάμεσά τους μια σειρά από τοίχους χρωματισμένους με πρόχειρη ποιητικότητα προσπάθησε να εκφράσει μια γενιά που μετρούσε είδη νεκρούς. Και ήταν πολλά αυτά που εκείνες οι μέρες θέλησαν να εκφράσουν, με την αυθόρμητη αισθητική τους. Την ρήξη με την αυθεντία του ιστορικά συντελεσμένου (fuck May 68, fight now) και την ταυτόχρονη ιστορική συνέχεια (Βάρκιζα Τέλος). Την απελπισία μιας γενιάς (Ξυπνήστε! Πεθαίνω!). Το βάρος και το όραμα της συγκεκριμένης στιγμής, της συγκεκριμένης ζωής (Ιστορία ερχόμαστε! κοίτα τον ουρανό!). Και κυρίως τον θρήνο για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου (Αυτές οι μέρες είναι του Αλέξη. Μην μας ρίχνετε δακρυγόνα, εμείς κλαίμε από μόνοι μας, και τόσα άλλα).
Ήταν πολλές οι παρεμβάσεις τις μέρες εκείνες, που πέρα από πολιτική είχαν και αισθητική διάσταση. Η λέξη αντίσταση που κρεμάστηκε στην ακρόπολη, η παρέμβαση στην ΕΡΤ κατά την ομιλία του πρωθυπουργού, η διακοπή των θεατρικών παραστάσεων. Και κυρίως τα πανό των πορειών και των καταλήψεων, οι χρωματισμένοι τοίχοι και η οδός Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου.
Η παρακαταθήκη του Δεκέμβρη, φάνηκε από τις επόμενες κιόλας μέρες. Τοπικές καταλήψεις, το πάρκο Κύπρου και Πατησίων, το πάρκο στη Ζωοδόχου πυγής και κυρίως η κατάληψη της λυρικής, σηματοδότησαν την επιθυμία για ανατροπή της καθημερινότητας και της κανονικότητας. Ήταν περίεργες και όμορφες εκείνες οι ημέρες. Στα παρκινγκ φύτρωσαν Πάρκα. Η Πατησίων κλειστή από χορεύτριες κάτω από τον ήχο του Μπολερό, η ακαδημίας κλειστή από αυτοσχέδιες ορχήστρες λαϊκών οργάνων. Προβολές, συζητήσεις και συναυλίες, σε κάθε σημείο.
Για μια γενιά που μεγάλωσε με δανεικά όνειρα και εμπειρίες παλαιοτέρων γενεών, ο Δεκέμβρης δίδαξε πέρα από την καθαρά πολιτική σύγκρουση (η οποία βέβαια ήταν γνωστή από τα φοιτητικά και άλλα πρόσφατα κινήματα), τη σύγκρουση με το παγιωμένο της κάθε μέρας. Το πώς το μαζικό μπορεί να γίνει δημιουργικό. Η αισθητική του Δεκέμβρη, αν και σκόρπια σε εικόνες, σημειώσεις και αναμνήσεις, περιγράφει το αντίστροφο της επίσημης εικόνας. Δίπλα στην καμένη γη, την αναταραχή και το χάος της τηλεοπτικής αλήθειας στέκει ένα πρόσημο απόλυτα θετικό, ελάχιστα παιγμένο και εντελώς συγκεκριμένο. Η δημιουργία του εξεγερμένου, η φωνή των παιδιών του Δεκέμβρη.
(Στο αφιέρωμα της Εποχής για τον Δεκέμβρη)

Δεν υπάρχουν σχόλια: